Ở Part 1 chúng ta đã tìm hiểu cơ chế hoạt động của Luminol
trong Part 2 này chúng ta sẽ tìm hiểu 10 lầm tưởng về Luminol mà mọi người thường mắc phải nhé!
1. Hỏi: Trong phim, xịt Luminol là thấy ngay vệt máu sáng rực. Ngoài đời có y chang vậy không?
Đáp: Cũng giống, nhưng… “ảo diệu” hơn phim! Ánh sáng thực tế là một vệt xanh lơ mờ ảo, chỉ thấy rõ trong bóng tối hoàn toàn. Các điều tra viên phải tắt hết đèn, kéo rèm, và chụp ảnh phơi sáng lâu mới thấy rõ. Không sáng rực lòa như đèn LED đâu.
2. Hỏi: Luminol có phải là “thuốc thần” phát hiện MỌI vết máu không?
Đáp: Rất nhạy, nhưng không phải thần. Nó phát hiện dựa trên phản ứng với SẮT trong máu. Vì vậy, nếu kẻ phạm tội dùng chất tẩy mạnh (như nước Javen) để phá hủy hoàn toàn cấu trúc hemoglobin, hoặc dùng một số hóa chất đặc biệt khác, phản ứng có thể bị yếu đi hoặc mất. Nó là công cụ đắc lực, không phải phép màu.
3. Hỏi: Vậy có phải thứ gì có Sắt cũng làm Luminol sáng? Tôi xịt lên cái đinh gỉ có sáng không?
Đáp: ĐÚNG! Đây là lầm tưởng lớn nhất. Luminol phản ứng với nhiều chất có tính oxy hóa mạnh hoặc chứa kim loại như sắt, đồng. Nước tẩy Javen, một số loại nước rửa chén, chất tẩy vết gỉ sét, thậm chí… nước tiểu của một số loài động vật, củ cải đường, hoặc một số loại sơn, keo dán đều có thể cho kết quả dương tính giả. Các chuyên gia phải rất thận trọng để phân biệt.
4. Hỏi: Tôi lau sạch máu bằng nước tẩy Javen, vậy Luminol có phát hiện ra không?
Đáp: Vẫn có thể. Nếu bạn chỉ lau bề mặt, máu có thể đã thấm sâu vào thớ gỗ, vải, bê tông. Luminol vẫn phát hiện được lớp máu bên dưới. Tuy nhiên, điều trớ trêu là bản thân nước Javen cũng làm Luminol phát sáng. Việc này vô tình lại để lại một dấu vết khác cho điều tra viên, khiến họ nghi ngờ khu vực này đã bị tẩy rửa.
5. Hỏi: Luminol có phá hủy mẫu vật máu không? Sau khi xịt thì còn lấy ADN được nữa không?
Đáp: CÓ, đó là nhược điểm lớn. Phản ứng hóa học của Luminol có thể làm hỏng mẫu máu, gây khó khăn hoặc không thể phân tích ADN sau này. Vì thế, các nhà điều tra luôn ưu tiên thu thập mẫu vật trực tiếp (vết bẩn, vết văng) trước. Chỉ khi không tìm thấy gì bằng mắt thường, họ mới dùng Luminol để xác định vị trí, sau đó có thể cẩn thận cắt một phần vật chứa (mảnh ván sàn, mảnh vải) mang về lab để tìm cách tách chiết ADN từ sâu bên trong.
6. Hỏi: Vết máu bao lâu thì Luminol “bó tay”?
Đáp: Lâu hơn bạn tưởng rất nhiều! Trong điều kiện lý tưởng (ít ánh sáng, khô ráo, bề mặt xốp), Luminol có thể phát hiện vết máu cũ đến hàng chục năm. Miễn là còn sót lại một lượng cực nhỏ hemoglobin có chứa sắt, nó vẫn có cơ hội phát sáng.
7. Hỏi: Luminol có độc hại không? Cảnh sát xịt có cần mặc đồ bảo hộ không?
Đáp: Dung dịch Luminol thường chứa các chất oxy hóa có thể gây kích ứng da, mắt và đường hô hấp. Các điều tra viên chuyên nghiệp luôn mang găng tay, kính bảo hộ và khẩu trang khi sử dụng, nhất là trong không gian kín. Đừng bao giờ tự ý pha chế hay xịt thử ở nhà.
8. Hỏi: Có phải cứ phát sáng là kết luận được đó là máu người?
Đáp: TUYỆT ĐỐI KHÔNG. Luminol chỉ cho biết “có thể có máu” hoặc “có chất phản ứng tương tự máu”. Để khẳng định đó là máu người, và của ai, họ phải lấy mẫu và thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu như xét nghiệm kháng huyết thanh và phân tích ADN. Luminol chỉ là bước đánh dấu, không phải bước kết luận.
9. Hỏi: Trong phim, họ xịt Luminol khắp nhà. Ngoài đời họ làm vậy thật à?
Đáp: Không, họ xịt có mục tiêu và chọn lọc lắm! Dựa vào phân tích hiện trường (vị trí đánh nhau, đường đi lại của nạn nhân/thủ phạm), họ sẽ khoanh vùng những khu vực nghi ngờ cao để xịt. Việc xịt tràn lan vừa tốn hóa chất, vừa tăng nguy cơ phá hủy các bằng chứng tiềm năng khác và gặp nhiều phản ứng giả.
10. Hỏi: Có cách nào đánh lừa được Luminol không?
Đáp: Rất khó, nhưng không phải không thể. Một kẻ phạm tội có kiến thức hóa học cao có thể thử dùng các chất ức chế phản ứng, hoặc dùng hóa chất mạnh để biến đổi hemoglobin. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi thao tác kỹ lưỡng trên toàn bộ hiện trường mà không để lại dấu vết khác – điều gần như bất khả thi. Cách “hiệu quả” nhất… là đừng để lại máu ngay từ đầu (nhưng điều này càng bất khả thi hơn trong một vụ bạo lực).
Đừng quên theo dõi tôi để chúng ta còn có thể gặp lại nhau nhé
Để lại một phản hồi